- Đào Thị Thanh Tuyền - 

Miên nhích vào trong nhường chỗ cho tôi.

- Tưởng đâu hôm nay anh Vinh không ra ?

- Có lý do gì để không ra nhà máy ?

- Tại bây giờ mới thấy anh lên xe.

Chẳng muốn dông dài kể lể với Miên sáng nay tôi phải theo xe thằng em, rằng xe tôi bị xịt lốp... Tôi úp tờ báo vào mặt và nhắm mắt. Phía trước bọn thằng Vĩnh lao xao :

- Sáng nay thiếu tay, thằng Huy không ra.

- Nó nghỉ luôn rồi.

- Tại cự thằng Chang đó mà. Tao nói rồi, làm được thì làm không làm được thì nghỉ, cãi cọ chi với nó.

- Thôi miễn bàn chuyện thằng Huy, hôm nay thằng nào thế tay đây ?

Hàng ghế phía trên loẹt xoẹt chia bài, bốn thằng chụm đầu vào nhau sát phạt cho quên đường dài. Miên rụt rè khều tôi:

- Anh Vinh ăn xôi, xôi mẹ em nấu sáng nay ngon lắm.

Tôi mở báo, nhìn Miên:  

- Anh và em sáng nào cũng ăn xôi chung với nhau thật là tình tứ.

Ðôi mắt có hàng lông mi rậm và thẳng nhìn tôi, hình như đó là một đôi mắt rất buồn đậu trên một khuôn mặt với mái tóc búp bê. Thỉnh thoảng tôi thích trêu chọc Miên để có lúc cảm thấy lùng túng trước cái nhìn đầy trách cứ đó.  

Xe dừng thêm một trạm nữa để đón công nhân, phía trước bọn thằng Vĩnh vẫn say sưa với trò đen đỏ. Ngày nào cũngvậy, gặp nhau 5 giờ sáng, lục tục lên xe, có người luyến tiếc giấc ngủ thiếu thốn hàng ngày, có đứa lướt vội vài dòng tít lớn trên tờ báo rồi cũng úp vào mặt, bọn thằng Vĩnh quên đường dài với những con cơ , rô, chuồn , bích. Mỗi người một chỗ cố định trên xe, tôi không nhớ tự bao giờ tôi và Miên đã ngồi cạnh nhau như thế này. Có lúc tôi thấy Miên rất gần gũi. Có lúc tôi thấy rất xa lạ với Miên, có lúc bất chợt nhìn thấy khuôn mặt với đôi mắt đen nhìn mình vừa thân thuộc, vừa buồn bã, đầy trách móc..., khó diễn tả được.  

Tôi là dân kì cựu nhất ở cái nhà máy này, từ ngày nó còn là một khu rừng đất hoang vu, có một ngọn đồi che chắn đường ra biển. Văn phòng chỉ là một cái container , bước ra khỏi container chỉ có nắng và gió. Ba năm, tất cả đều đã đổi mới, ngọn đồi thành cầu cảng, có nhiều chuyến tàu cập bến để sửa chữa. Sự đổi mới càng nhiều thì bên xây dựng càng hay nói đúng hơn, phần việc của tôi ngày càng bị thu hẹp bớt. Bọn đến sau, cứ đến rồi đi, vì chịu không nổi hơn 60 cây số từ thành phố ra nhà máy mỗi ngày, giờ giấc bị bó buộc và cũng vì chịu không nổi sự khó tính của nhữngngười sếp Hàn Quốc. Thằng Huy vô sau tôi ba tháng, tuần trước cãi nhau với sếp, đã đến lúc tức nước vỡ bờ, nếu hôm đó có tôi ở đó thì mọi chuyện đã không ĐẾN NỖI... Ở ĐÂY, CÓ CHUYỆN GÌ KHÚC MẮC BỌN NÓ đều tìm đến tôi mà phân bua, giãi bày. Tụi nó nói tôi biết sống, giỏi chịu đựng, nhưng tôi biết do tôi đã trải qua nhiều nơi làm việc ở các công ty nước ngoài, lúc nào cũng tự nhủ phải thật bình tĩnh, riết rồi thành mỏi mệt và vô cảm.  

Miên hích tay tôi:

- Anh Vinh nhìn kìa, biển sáng nay xanh quá, sóng êm ghê, ước gì có một ngày thật thoải mái vẫy vùng dưới nước.

- Thế chủ nhật em làm gì mà không đi tắm biển ?

- Bao nhiêu thứ việc, cả tuần từ tờ mờ sáng đã ra khỏi nhà, đến tối mịt mới về, việc gì cũng dồn vào ngày chủ nhật. Trước hết là ngủ nướng cho đã, lúc nào cũng hấy như mình thèm ngủ lắm.  

Tôi nhìn ra ngoài của xe. Chiếc xe ôm vòng qua đèo, nhìn xuống bên dưới là biển, những con sóng nhỏ vỗ vào bờ, xa xa vài chiếc ghe lênh đênh trên biển. Miên chỉ cho tôi chùm hoa dại màu tím ven đường, những chùm hoa màu tím quen thuộc ngày nào cũng hấy trên đường đi, như những cánh đồng lúa, đìa tôm hai bên đường , như phải qua hai cái đèo mới đến ngã ba rẽ vào nhà máy... Thế mà ngày nào Miên cũng nhìn ngắm như chưa một lần được nhìn thấy.  

Xe đến cổng nhà máy, bọn thằng Vĩnh xếp bộ bài nhét vào dưới nệm. Tôi nhìn Miên, nói một câu ngày nào cũng nói như một lời chia tay: " Trưa nay có chờ anh đi ăn cơm không?". Ðôi mắt đen chớp chớp rồi gật đầu.  

Thằng Lee đón tôi ở văn phòng:

- Hôm qua mày có cất sơ đồ máy phát điện mới nhập về không ? Sáng nay 8 giờ cắt điện, phải cho chạy lại hai tổ máy phát số 2 và 3.

- Tao để nó trong hộc bàn, mày là thằng chúa hay quên.

Lee nhìn tôi cười cầu tài, nó đấm nhẹ vào bụng tôi rồi kéo tôi đến cái máy pha cà phê :

- Tao thích tính cẩn thận của mày.  

Tôi và Lee rất thân nhau, bởi hai đứa vô nhà máy cùng một ngày, học cùng một ngành. Nó kí hợp đồng qua Việt nam ba năm, đến hạn về lại xin gia hạn thêm một năm nữa. Nó giải thích lí do qua Việt Nam cũng như chưa muốn về nước: bất mãn ông bà già không đồng ý cho nó cưới con bồ hồi đại học. Gia đình nó giàu có nhưng bảo thủ, ông già nó không chịu cho nó qua Việt Nam vì nó là con trai một. Bướng bỉnh, gia đình không chịu thì nó càng cố tình chọc tức. Nó là thằng duy nhất tôi thích vì tính nó thật thà, nghĩ gì nói đấy, không để bụng. Ban đầu làm việc chung với nó tôi cũng hơi ngán, nhưng sau thấy trình độ nó cũng chẳng hơn gì mình nên tôi tự tin hơn hẳn. Khi nó bảo tôi: "Mày là thằng Việt Nam duy nhất mà tao ngán. Vì mày giỏi bằng tao." , tôi đã đấm ngay vào vai nó: " Tao chẳng thua mày gì cả, tao chỉ tiếc là tao cao mét bảy còn mày là mét tám thôi." Nó cười: "Mày có biết là chiều cao là niềm tự hào của đất nước tao không ?" . Tôi mím môi: " Nhất định một ngày nào đó đất nước tao sẽ vượt hơn tụi mày về chiều cao". Thằng Lee nhờ tôi dạy tiếng Việt, nó thông minh đến nỗi chỉ một năm sau đã nói thông thạo, hiểu cả ý nghĩa những từ nói lái, nói kháy, châm chọc...  

Thằng Lee và hai thằng nữa thuê chung một ngôi nhà ở khu yên tĩnh trong thị trấn, xung quanh đồng ruộng, buổi tối thì tha hồ mà nghe ễnh ương và lúa hát. Thằng Lee lãng mạng, nó có một chồng đĩa nhạc cổ điển và toàn đọc sách nguyên tác, nó có một cây ghi-ta rất " xịn " mang sang từ Hàn Quốc, nó đòi tôi dạy hát những bài hát tiếng Việt. Thỉnh thoảng nó vẫn ngồi hát ngêu ngao: "Hôm nay tôi nghe, có con chim về gọi. Về giữa trời về hót giữa đời tôi. Hôm nay tôi nghe tôi cười như đứa bé, mới lớn lên giữa đời sống kia." Nó nói:" Mỗi khi buồn, tao hát bài này lấy lại niềm tin, nhạc nước mày giống như thơ". Tôi cười tự hào:" Nước tao có một tỷ bài hát hay như vậy".  

Thằng Lee thích em gái tôi, những ngày chủ nhật thỉnh thoảng nó ghé nhà tôi chơi, nó nói nó yêu Hà. Tôi nói Hà đã có người yêu, nó bèn nói: "Mày gả em gái mày cho tao, tao gả em gái tao cho mày, bốn đứa về Hàn Quốc sống, ông bà già tao cho cổ phần trong công ty làm việc." Tôi nói với nó: "Mày là một thằng có thể nói trong một phút những điều mà người ta cả cuộc đời không làm nổi". Nó cười khì khì:"Em mày còn đẹp hơn cả con gái Hàn Quốc".  

Thằng Lee đưa cho tôi ly cà phê:

- Uống xong, tao với mày đi kiểm tra tổ máy số 2 và 3. Trưa nay về nhà tao ăn cơm, bà Hạnh sẽ chiêu đãi tiễn thằng Kim về Sài Gòn làm việc.  

Chị Hạnh là người giúp việc, phục vụ nấu cơm, tôi vẫn thường đến nhà thằng Lee ăn cơm, thỉnh thoảng ở lại đêm nhậu nhẹt. Phòng thằng Lee luôn có một cái ghế bố dành riêng cho tôi. Có một lần ngủ lại, đêm không ngủ được , tôi mở cửa bước ra ngoài hàng hiên hút thuốc, nghe văng vẳng bên phòng thằng Chang có tiếng cười khúc khích của chị Hạnh, tôi hiểu tại sao lúc nào cũng thấy chị trang điểm rất kĩ. Chị Hạnh li dị chồng, có một đứa con ở với bà ngoại. Chị vẫn hay thanh minh với tôi : "Chị ráng đi làm kiếm tiền nuôi con ".  

Buổi trưa, tôi sang văn phòng rủ Miên về nhà thằng Lee ăn cơm như là một cách nói để bảo Miên khỏi chờ tôi. Miên lắc đầu thật nhanh:

- Em không quen đến nhà sếp, em ăn cơm tập thể.

Tôi chọc:

- Em nhiều tự ái dân tộc quá, sợ làm ở đây không lâu.

Ðôi mắt đen nhìn tôi, như mở to hơn. Tôi cảm thấy trong đó có long lanh giọt nước. Tôi vội quay đi, nếu tôi châm thêm một câu nữa, ly nước sẽ tràn.  

Buổi trưa gió hắt từng cơn, cộng với nắng gắt, gió từ biển thôi vào khô hanh, đống xỉ màu đen rực lên tăng thêm cái nóng. Thỉnh thoảng gió lại thốc lên bụi xỉ đồng từ cái máy xúc mỗi lần xúc lên đổ xuống. Thằng Lee chở tôi phóng xe ra cổng, biển một bên rì rào. Thằng Lee chợt hứng chí hát: "Naked like the sun...". Nó hát nhại bài "Naked like the moon", tôi hát theo, cả hai hát vang trên đoạn đường về nhà nó giữa trưa nắng như hai thằng khùng. mấy con bò gặm cỏ hai bên đường nhìn theo ngơ ngác...  

Buổi chiều, công nhân lũ lượt ra cổng, ngày nào cũng vậy, năm người bảo vệ đứng thành hai hàng hai bên sờ nắn túi xách. Những gương mặt mỏi mệt vì một ngày lao động cực nhọc, vì thiếu ngủ, thể hiện trên những bước chân. Bọn con gái không còn nói chuyện với nhau rôm rả như buổi sáng nữa. Tôi và Miên lại ngồi cạnh nhau. Chuông điện thoại trong túi tôi reng, tiếng Hằng nhắn nghe loáng thoáng với tiếng ồn : "Em ra sáng nay, xong việc rồi, đáng lý ra là chiều về nhưng em muốn gặp anh, sáng mai em về bằng máy bay". Tôi hẹn với Hằng giờ đến khách sạn. Hình như có đôi mắt đen nhìn tôi, tôi úp vội tờ báo vào mặt tìm một giấc ngủ ngắn, tránh một những câu hỏi và một câu trả lời. Bọn thằng Vĩnh phía trên lại loẹt xoẹt chia bài. Không cần nhìn tôi cũng biết khuôn mặt búp bê đang nhìn ra cửa. Một ngày làm việc đã hết, tôi còn một buổi hẹn hò với Hằng.  

Tôi đón Hằng ở khách sạn, hai đứa đi ăn. Thành phố này quá nhỏ, những người yêu nhau chẳng biết làm gì ngoài đi ăn và vào quán cà phê. Hằng rủ tôi ra biển, hai đứa đi bộ dọc theo viền nước. Sóng ập vào xó đi dấu chân trên cát. Tiếng Hằng lẫn vào tiếng sóng:

- Biển đêm trăng bao giờ cũng đẹp. Anh Vinh còn nhớ lần cả lớp mình ra đây cắm trại trên bờ biển một đêm mùa hè không ? Hồi ấy Hằng chỉ mới có hai mươi tuổi, anh Vinh hơn Hằng một tuổi...  

Làm sao quên được mùa hè năm ấy, đánh dấu mối tình đầu của tôi với Hằng, có một nụ hôn vụng dại của tuổi học trò, rồi chia tay. Tôi bôn ba khắp chốn lúc nào cũng với một câu biện minh cho sự không thành công của mình: "Cờ bạc ăn nhau về sáng", rồi cứ mãi thấy mình như mới bắt đầu ngồi vô chiếu bạc, loay hoay vẫn không tìm thấy một ván thắng, để có thể quyết định một chỗ dừng. Một ngày bắt đầu từ bốn giờ sáng, đến tám giờ tối mới thấy rảnh rang thì cũng đã quá mệt mỏi. Hằng níu tay tôi, tôi ôm vai Hằng đưa lên bờ, hai đứa ngồi xuống trên cát. hằng ngả đầu vào vai tôi, tôi quay mặt Hằng tìm một cái hôn. Có lẽ Hằng nhắm mắt, tôi cũng nhắm mắt, nụ hôn không còn ngọt ngào như ngày nào, có mùi mặn của biển và vị chát của cuộc sống. Tôi chợt thấy gương mặt búp bê và đôi mắt đen, trong đôi mắt có sự chịu đựng với thời gian, với cái nắng và gió khô hanh của vùng biển hàng ngày vẫn phải ra đó với đầy ắp công việc, có cả sự chịu đựng cho những điều trêu chọc của tôi. Ðôi mắt đen chỉ nhìn, không nói nhưng tôi chợt hiểu: từ lâu đôi mắt ấy đã nói rất nhiều...