Lời ngỏ


Truyện dịch


Truyện ngắn


Truyện thiếu nhi


Nghệ thuật sống


Những bài viết khác


Tạp Bút


Sách


Liên lạc


 

 

 

 

TRUYỆN NGẮN


Mảnh vỡ cuộc sống

- Đào Thị Thanh Tuyền - 

 

Chị thức giấc bởi cái huưch của đứa con trai nằm bên cạnh. Cái chân dài ngoằng của nó vướng trong chiếc mền c̣n đôi tay đang cố tháo gỡ sự bó buộc này ra dù là trong vô thức. Đây có thể là một trạng thái bị trói chặt trong giấc mơ làm cho con người bị tê liệt tứ chi. Có người vùng vẫy để tháo gỡ, có người buông xuôi cho đến khi tỉnh giấc. Chị biết, cho dù vùng vẫy hay buông xuôi chắc chắn đó không phải là giấc mơ đẹp!

Chị ngồi dậy tháo chiếc mền đang quấn ngang thân và bó chặt cặp chân thằng bé. Mặc dù trong bóng tối, nhưng bằng linh cảm của người mẹ, chị nhận rơ được cảm giác thư thái của đứa con trai vừa thoát khỏi một giấc mơ không đẹp (biết đâu lại có điều hăi hùng!). Bây giờ nó lại say giấc trong nhịp thở điều ḥa và tư thế ôm chiếc gối một cách b́nh thản, tự nhiên. Sửa dáng nằm cho con xong chị bỗng dưng thấy tỉnh ngủ. Đứa con trai mười một tuổi theo nguyên tắc là không được ngủ chung với mẹ nữa và chị đă sắm cho nó một chiếc giường xếp để ngủ riêng; thế mà, thỉnh thoảng lười trải giường và mắc mùng nó vẫn chui vào ngủ với mẹ, nhất là mỗi khi coi ti-vi hay thức khuya một chút; c̣n lư do nữa là nó ….sợ ma và thường tưởng tượng ra đủ tṛ để sợ. Nhiều lần chị phát cáu đuổi nó đi hay giận lẫy bỏ ra khỏi giường nhưng sau đó nó lại vẫn cứ thích năn nỉ xin mẹ cho ngủ chung. Ai mà nỡ sắt đá với lời lẽ yêu thương và nịnh nọt của đứa con? Chị biết đó là điều không tốt khi con trai bắt đầu lớn, nhưng cảm giác nuối tiếc được yêu thương và săn sóc nó thường làm chị xiêu ḷng. Chị biết rất rơ, vài năm nữa thôi sự ấp ủ này cũng chẳng c̣n, có khi mẹ con sẽ trở thành xa lạ. Và điều đó đôi khi làm chị bị hẫng! Như đứa con gái đầu của chị đấy. Từ lâu lắm rồi chị đâu c̣n cơ hội được ôm ấp, vỗ về yêu thương nó nữa.

Chị nghiêng người ôm chiếc gối quay lưng với đứa con trai. Trạng thái mệt mỏi của đợt cảm cúm vẫn c̣n váng vất làm một bên mũi chị bị ngạt. Với tay lấy cái điện thoại di động ở đầu giường chị bấm nút coi giờ. Mới ba giờ rưỡi mà sao chị có cảm giác như trời đă gần sáng và giấc ngủ đă đầy! Tuổi tác càng nhiều giấc ngủ càng ngắn. Chị biết nhiều người có tuổi mỗi đêm thường chỉ ngủ được vài giờ ngắn ngủi và thường xuyên làm bạn với bóng đêm. Để rồi những hồi ức trải nghiệm, những khắc khỏai suy tư thường lợi dụng những lúc này để ập đến bầu bạn, cùng nhau phân tích, mổ xẻ. Chị biết ḿnh cũng không một ngoại lệ!

Tối hôm qua chị đă đi ngủ rất sớm. Đồng hồ sinh học báo cho chị biết giấc ngủ như thế đă vừa cho dù đôi mắt vẫn c̣n chút cay cay của trạng thái no vừa đủ. Chị nhắm mắt. Trong bóng tối phủ tràn, chị có cảm giác đôi tai ḿnh tinh tỏ hơn với những âm thanh thảng hoặc vọng lại. Tiếng tích tắc đều đặn của cây kim giây đang chuyển động khẳng định sự tồn tại mỏng manh nhỏ bé nhưng có một quyền lực vô biên, tối thượng của thời gian. Có một vài tiếng chim kêu xao xác. Chị không biết đây là loài chim ǵ và h́nh thù nó ra sao, nhưng bao năm rồi thỉnh thoảng về sáng chị lại nghe những tiếng kêu quác quác vọng về xa xa, lẫn trong đó những hồi c̣i tàu ngắn, nhẹ mà chú ư lắm chị mới nghe được. Trong cái màn bóng tối dày nặng chị thấy đầu óc ḿnh tỉnh táo hẳn và nó lại trở về nối tiếp những suy nghĩ từ chiều tối qua mà chị đă cố gắng cắt ngang bằng giấc ngủ sớm!

Vậy là đứa con gái đầu của chị lại thi rớt một lần nữa. Cánh cổng trường đại học mơ ước đóng sập sau lưng nó một cách phũ phàng với bao nhiêu cố gắng. Cái nỗi buồn của lần thi rớt đầu tiên đă khiến chị chai sạn đi khi nh́n thấy điểm số của nó hiện ra trên màn h́nh máy tính chiều hôm qua. Đành chấp nhận sự thật là cuộc chơi đă kết thúc và con chị ở thế thua. Những bước sắp tới sẽ là ǵ , chị đă lường trước và dù đă chuẩn bị tư tưởng cho con gái rằng không đi con đường này th́ sẽ đi con đường khác nhưng sao chị vẫn thấy buồn. Tự an ủi ḿnh, mỗi người mỗi phận đời , chắc ǵ cái mất hay cái được hôm nay sẽ mất và được ở ngày mai? Biết là vậy , nhưng sao vẫn thấy lo. Cái lo như một nỗi ám ảnh không biết ngày mai sẽ ra sao. Rồi bỗng dưng cảm xúc tủi phận ở đâu chợt ùa về làm chị muốn khóc. Cái tủi phận của người lầm lũi nhiều năm phải gánh trên vai quang gánh đường dài. Cái số “vượng phu ích tử” như câu phán định mệnh bắt chị suốt đời phải vất vả lo toan. Một đời lận đận theo cái lận đận của chồng, một đời vất vả theo cái hồn nhiên và vô tư của những đứa con. Hết nỗi lo này lại đến nỗi lo khác. Riết rồi cái mỏi mệt bởi gánh nặng phải gồng khiến chị không c̣n t́m được sự chia sẻ nơi những người thân yêu nhất. Có tâm sự họ cũng không biết làm ǵ để chị vơi đi, v́ họ đă quen với sự bảo bọc, họ gần như bị động trước hoàn cảnh! Và chị cũng không quen nh́n những gương mặt thân yêu nhất phải buồn lo theo chị, những đứa con gà công nghiệp, lờ rờ, lớ rớ kiểu như không muốn trưởng thành. Những điều đó làm chị ngày càng mệt mỏi hơn.

Mỗi người mỗi phận đời – rơ là vậy, nhưng sao chị vẫn không thoát khỏi những nỗi niềm đang bời bời trong đầu. Con gái chị học không giỏi và khả năng nó chỉ có từng ấy sao chị lại đ̣i hỏi thêm? Một năm qua nó cũng đă nỗ lực nhiều và nó là một đứa con ngoan. Suy nghĩ nối tiếp suy nghĩ song hành cùng những lư lẽ phản biện gay gắt bắt chị phải xoay trở hết ưu tư này đến ưu tư kia. Chị cũng đă từng có những năm tháng rất tươi đẹp của thời làm sinh viên. Chồng chị cũng vậy. Thế nhưng, giờ đây nghĩ lại, tất cả những cố gắng của chị trong những năm học đại học và bây giờ liệu đă làm chị sung sướng hơn chưa, trong khi đó chị luôn có ư nghĩ con gái phải học đại học cho đời nó không khổ? Cái gương sờ sờ trong nhà chị đó thay! Hồi đó ai học giỏi bằng anh? Vậy mà tính đến giờ cái thân phận lên bờ, xuống ruộng của anh làm chị gần như hóa đá trước nỗi buồn. Anh như con cá mắc lưới càng quẫy càng bó chặt, chẳng những thế nó c̣n vùng vẫy làm vướng víu những người xung quanh để cho chị một đời quang gánh mà không bao giờ dám than rằng vai đă mỏi. Sống riết rồi biết – mấy ai có thể giải đúng chính xác đáp số bài toán cuộc đời ḿnh. Hay cứ để mặc chiếc lá trôi? Không, chị không thể, bao năm rồi cứ phải gồng lên mà chịu đựng như thử thách cái giới hạn mỏi của bản thân. Bỏ mặc là thua cuộc. Giờ đây chị như người thuyền trưởng cứ tự động viên ḿnh phải cố lèo lái ngày nào c̣n lèo lái được. Không phải chị giận lẫy hay trách móc ǵ những người thân yêu, đôi lúc chị lại tự trách ḿnh cũng là một loại gà công nghiệp, chệch ra khỏi quỹ đạo thường nhật một chút cũng chẳng biết tự bươi... Một thời con gái nhiều ước vọng thực sự tắt ngúm khi bước vào cuộc sống hôn nhân, t́nh yêu th́ đầy nhưng nhiều tác động ngoại cảnh của thời cuộc khiến mỹ từ này ngày càng bị xô lệch, biến dạng đi. Mớ lư thuyết t́m kiếm trong sách vở chẳng giúp ích ǵ khi đối mặt với cuộc đời và như thế, trải nghiệm này chồng lên trải nghiệm kia, chưa bao giờ chị thấy ḿnh thoải mái để có đủ sự chững chạc và tự tin!

Dù biết có nhiều con đường để lựa chọn hướng đi cho con gái nhưng sao chị lại thấy quá mệt mỏi? Cái ư nghĩ già nua này đến với chị từ lúc nào cơ chứ? Những con đường đă đi qua sao thấy lùi lại thật nhanh và con đường trước mặt cứ dài hun hút. Suy cho cùng chị thấy ḿnh cũng đă được cuộc đời ưu đăi hơn bao người, chị thấy ḿnh c̣n hạnh phúc trong khi nhiều mảnh đời c̣n bất hạnh hơn. Được sống là hạnh phúc rồi và thật ra cảm nhận được nỗi buồn của cuộc sống cũng là một hạnh phúc (!)

Chị chợt nhớ lại lúc chị bằng tuổi đứa con gái. Chắc chắn hồi ấy chị đă suy nghĩ chín chắn hơn nó bây giờ và biết quyết định hướng đi cho ḿnh cùng những nỗ lực nhiều khi vượt quá sức! Có phải đấy là do lỗi ở chị đă không tập tành cho các con biết tự thân vận động? Và có phải chị đă đánh giá không đúng về chúng dưới đôi mắt hay áp đặt của một người mẹ?

Trong bóng tối mênh mông phủ tràn có nguồn sáng loé lên ở phía xa. Chị nhận ra bao nhiêu năm ḿnh đă có nhiều sai lầm từ cách nghĩ cho đến hành động trong việc giáo dục các con. Có thể chị đă không thật sự hiểu được những người vẫn bên cạnh chị hàng ngày. Cái gánh nặng đă làm chị mỏi mệt không muốn sẻ chia hay chỉ là cái cớ để chị vin vào đó để bao biện cho bản thân? Vệt sáng dần kéo chị đi và chị nhận ra nỗi cô đơn do chính chị tạo nên bằng những cảm giác cứ tưởng là vô cảm!

Con đường c̣n dài lắm. Những đứa con rồi sẽ lớn. Cứ hăy nghĩ từng bước nhỏ mà khoan vạch ra kế hoạch lớn theo kiểu người xưa thường hay nói “bánh tét lột lần”. Đó mới thật là điều lạc quan. Nghĩ ngợi xa xôi luôn tạo ra sự mâu thuẫn và bi quan cho cuộc sống.

Đứa con trai lại thúc vào chị lần nữa. Nó lại mơ nữa rồi. Với một đứa suốt ngày bận rộn với đủ thứ tṛ chơi và lúc nào cũng có thể nảy ra ư tưởng lạ th́ việc cựa quậy tay chân trong giấc ngủ là chuyện b́nh thường . Đó mới thật là tuổi thơ , một tuổi thơ không biết lớn và không muốn lớn, một tuổi thơ c̣n dài dài!

Có tiếng dép lẹp xẹp ở pḥng bên, rồi tiếng chân bước lên cầu thang, mở cửa ra sân thượng. Chồng chị đă thức và chuẩn bị một ngày mới với bài tập thể dục. Chị bỗng cảm thấy ḿnh già nua. Có phải chính những ư nghĩ bi quan đă khiến chị già đi?

Kéo thằng bé nằm ngay ngắn xong chị bước xuống giường . Trời đă hé sáng ngoài khung cửa kính. Chị bước lên lầu. Con gái chị đang ngủ say, một giấc ngủ thật vô tư và b́nh yên. Nó chẳng có ǵ phải lo lắng cả, thế hệ của chúng là vậy – tới đâu hay tới đó. Sống riết rồi chúng sẽ biết. Nói chung, với người vô tư chắc chắn đời ít khổ, chị cũng mong con ḿnh được như vậy!

Ngoài kia anh đang tưới cây. Chị bước xuống dưới nhà. Và chị bỗng nhận ra chính chị chứ không ai khác đă tạo ra một sự xa lạ ngay với những người thân yêu nhất. Tại sao chị không bước ra sân thượng nói với anh vài câu chuyện? Hay đơn giản chỉ là ngồi nhổ mấy cọng cỏ trong chậu kiểng lúc anh tập thể dục? Có một chuyện nhỏ như vậy để t́nh vợ chồng gắn bó nhau hơn mà cũng thành xa xỉ ư? Lỗi tại chị hay lỗi tại cuộc sống?

Chị bước xuống nhà bếp và bật bếp ga nấu ấm nước. Cái thói quen bận rộn vô t́nh làm người ta mỗi ngày một xa cách nhau rồi đổ lỗi cho cuộc sống. Cứ ngỡ rằng sống riết rồi biết mà thật ra có những điều lại hoàn toàn mù mờ. Chính những điều không biết này đă làm vỡ vụn cuộc sống mà đáng ra nó được hoàn hảo.

Suy cho cùng, sống mới là khó. Chị sẽ chờ con gái thức giấc và nói với nó điều đó. Miễn là con sống tốt dù có học được hay không, có thành “ông kia bà nọ” hay không!

Nhạc hiệu trên ti-vi vang lên những giai điệu rộn ră của bài tập thể dục bắt đầu một ngày mới.

Chồng chị vừa xuống dưới nhà tay ôm chiếc radio ḍ t́m tần số đài phát quen thuộc. Tiếng người phát thanh viên chào buổi sáng và những ḍng tin tức nóng hổi khắp nơi trên thế giới từ đó tuôn ra. Chị mở cửa đi bộ ra chợ . Vừa khi ấy chị mới nhận thấy ḿnh đă không nói ǵ với anh. Chị trở thành kẻ kiệm lời tự lúc nào vậy? Cuộc sống là thế sao? Chị bỗng thấy một mảnh vỡ rơi ra trong cuộc hôn nhân của ḿnh nhưng chị chẳng biết làm sao chụp nó lại để gắn vào. Cái quan trọng là biết để mà sửa chữa, nhưng đôi khi người ta biết mà cũng chẳng có động thái nào sửa sai!

Liệu chị sẽ thực hiện vế nào trong hai điều kiện đặt ra kia!

Trời đă thực sự sáng tỏ. Ngày nối ngày!

 


Truyện ngắn


Home

Khởi đăng: 20/4/2002 - Cập nhật: 23/9/2003