GIAI ĐIỆU
- Đào Thị Thanh Tuyền -
Anh chạy
xe nhanh hơn, cơn mưa dông sáng nay hứa hẹn sẽ rất to. Thành phố này bây giờ
những cơn mưa đến không c̣n theo một quy luật cũ: vào buổi chiều hay buổi
tối, càng không c̣n cái quy luật: mưa rồi chợt nắng, những cơn mưa dứt mau
nữa. Mưa bây giờ luôn kèm theo sấm chớp, ào ào, giận dữ, thật to và dai
dẳng. Một chỗ trúmưa chỉ riêng cho hai người, ít nhất phải trú được khoảng
hai giờ để nước rút hết đi trên những con đường sau cơn mưa, tránh đượcviệc
ùn tắc xe cộ. Đó là điều mà cả anh và nàng đều cần.
Cầu thang hơi tối, những bức
tường sơn màu hồng quá đậm đầy những h́nh ảnh ngoằn ngoèo đủ màu loè loẹt.
Nàng hơi chùn bước chân, nhưng chiếc cầu thang lên măi. Anh đi nhanh hơn,
bóng anh cao lớn trùm phía trước, những bước chân nàng đi theo, lúng túng,
ngượng ngùng. Chứng huyết áp thấp làm nàng phải thở dốc mỗi khi lên cầu
thang. Càng lên cao, tim nàng càng đập dữ dội, có cảm giác tức thở... Hàng
lang dẫn đến căn pḥng nhỏ, nàng nh́n thấy trên tường hàng chữ: “Nghiêm cấm
các tệ nạn măi dâm”, tự nhiên nàng bật cười thành tiếng.
Căn pḥng không đủ ánh sáng cho
một đứa trẻ học bài, chiếc TV trước mặt, cặp loa trên cao, bộ salon và cái
remote... Cậu phục vụ điều khiển máy lạnh, anh cầm lấy remote điều khiển TV.
Nàng ngồi xuống ghế salon, nh́n quanh và cảm thấy buồn cười khi cánh cửa
đóng lại vẫn c̣n một khung kính nhỏ để người bên ngoài lẫn bên trong đều
nh́n thấy nhau. Tất cả đối với nàng đều xa lạ, đó không phải là thế giới của
nàng, căn pḥng ngột ngạt, bức bối, tù túng làm sao. Đơn giản là nàng chưahề
một lần đi hát karaoke, nàng cũng chẳng thích thú ǵ khi phải hát với những
âm thanh ồn ào chát chúa, nó vẫn làm cho nàng bị mất ngủ hàng đêm bởi nhà
hàng xóm. Thế giới của nàng làbiển xanh, mây trắng. Ở đó nàng có thể hát rất
nhiều bài hát với một cây ghi ta, không phải mất tiền, không ai ghi giờ nàng
bắt đầu hát... Điều đơn giản nàng theo anh vào đây v́ nàng muốn nghe anh hát
những bài hát của chính anh với phần đệm âm thanh điện tử.
Anh không phải là nhạc sĩ, điều
đó đối với nàng không quan trọng. Anh có gần nửa thiên bài hát, điều đó nàng
không quan tâm. Trong những bài hát của anh không hề và không bao giờ có
h́nh bóng nàng trong đó mới chính là điều nàng suy nghĩ: nàng và anh gặp
nhau quá đỗi muộn màng.. Ở cái tuổi mà theo như anh nói, anh không c̣n một
cảm xúc nào để có thể viết tiếp những bài hát, anh chỉ c̣n khả năng chữa lại
những bài hát cũ mà thôi.
Nàng lắc đầu khi anh đề ngghị
nàng hát. Nàng chưa bao giờ biết cầm đến cái remote, kể cả điều khiển TV ở
nhà. Anh lật t́m tên bài hát trong một tập album. Anh bấm số, hát một bài
hát đang thịnh hành, anh có lư do để hát bài này. Nàng sẽ so sánh nó với
những bài hát của anh, cũng có thể anh mắc cỡ khi phải “tŕnh làng” ngay với
nàng những bài hát đó.
Anh bắt đầu những bài hát của
chính ḿnh theo thứ tự thời gian viết. Bài hát đầu tiên anh viết năm mười
bốn tuổi, bằng tuổi con trai nàng bây giờ. Đứa con trai mà nàng vẫn phải
nhắc nhở nó tắm rửa mỗi ngày, đêm nàng c̣n phải giăng mùng cho nó, pha ly
sữa bồi dưỡng vào những đêm nó thức khuya học bài. Nàng bật cười thành tiếng
khi nghe anh nói: “ Tôi biết yêu năm mười bốn tuổi, một cô gái rất đẹp đà là
nguồn cảm hứng...”, rồi tự nhiên tim nàng như có ai bóp nhẹ.
Nàng nh́n kỹ khuôn mặt anh khi
anh hát, ở đó là một khoảng trời tuổi thơ, gương mặt anh vô tư và hồn nhiên,
có cả tuổi thơ của nàng. “Tóc thắt bím dài, môi mùa xuân thắm tươi. Mắt biếc
sáng ngời, nô đùa trong nắng mai. Là em tôi hôm xưa có những ngày mộng xinh
ngút bay”. Nàng thấy một buổi chiều nắng vàng rực rỡ bên hiên ngồi hong tóc,
có cánh bướm tuổi thơ, trang giấy vở học tṛ ép đầy những chiếc lá khô. Nàng
thấy những con chim sẻ bay luợn trên tháp chuông nhà thờ một ngày mùa thu.
Nàng thấy thành phố của một tuổi thơ thật êm đềm, ở đó có những buổi chiều
buồn, những buổi sáng chân sáo đến trường liếc ngang, liếc dọc t́m một ánh
mắt thân quen. Có những buổi chiều thứ bảy đi dọc hành lang trong khu nhà
thờ cổ để nghe tiếng guốc gơ trên nền xi măng vang vọng. Có những buổi tối
thức khuya học bài, rồi ôm cây ghi ta ra ngoài hiên ngồi hát... Tự dưng nàng
muốn khóc.
Một bài hát với giai điệu hơi
vui, không nói được ǵ hết ngoài những lời yêu thương về một cô gái nào đó,
một t́nh yêu mơ hồ, có thể có mà cũng có thể không. Bây giờ nàng lại nh́n
chăm chăm vào màn h́nh TV. Cô gái trong bài hát của anh có mái tóc vàng,
nhưng trên màn ảnh là một cô gái mặc áo bà ba, tay chèo đ̣, tóc búi phía
sau. Rồi tiếp theo đó là h́nh ảnh một góc đường phố với xe cộ chen chúc...
Những h́nh ảønh không có một ư nghĩa ǵ hết.
Có khoảng thinh lặng khi chấm dứt
một bài hát, anh lại giới thiệu với nàng những bài hát tiếp theo. Những
người con gái, những khoảng trời tươi đẹp và có cả những điều anh cho là bi
kịch. Anh nói về bi kịch cuộc đời anh đă bắt đầu bằng một bài hát khi anh
mười lăm tuổi, nó vận vào anh và theo anh từ đó. Mười tám tuổi, ở lứa tuổi
đẹp nhất đời người anh đă đối diện với sự sống và cái chết. Những năm sau
đó, từ chiến trường trở về, với anh là những ngày tháng không t́m được
phương hướng. Những giai điệu ngang ngang, không vui, không buồn, lặng lờ
trôi. Ở đó tuổi thơ là mùa thu, nắng vàng biến thành nắng quái, có chút mặt
trời thật đỏ trong buổi chiều mùa đông, rồi một chút nắng gắt. Có tiếng đàn
ghi ta khô khốc vang lên, như những nặng nề trong suy nghĩ tuổi thơ với một
quả tim trĩu nặng. Nàng tưởng tuợng nó sẽ được chấm dứt bằng tiếng “bựt” của
một sợi dây đàn bị đứt. Những giai điệu vụn găy tự dưng làm nàng khó chịu.
Khi anh kể về bi kịch cuộc đời
ḿnh, ba mươi tuổi anh có cuộc chung sống không lối thoát với một người phụ
nữ khiếm thị hơn anh hàng chục tuổi, lúc đó nàng muốn đặt bàn tay nàng lên
tay anh, nhưng nàng không dám. Bi kịch chỉ riêng cho ḿnh anh với những giai
điệu ngang ngang, nhưng nó sẽ là của chính nàng và cả anh nữa nếu nàng muốn
chia sẻ với anh những giai điệu đó. Cả anh và nàng không ai c̣n là người của
riêng ḿnh nữa.
Anh hát một bài hát viết về người
vợ anh bây giờ. Đó là một bài hát với những h́nh ảnh rất đẹp, rất hạnh phúc.
Một công viên, có những đôi t́nh nhân t́nh tự trên ghế đá, những con bồ câu
sà xuống kiếm thức ăn, có bờ cỏ mịn màng một màu xanh êm ái. Rồi anh nói ,
bởi quá nhiều mảng màu sắc rực rỡ nên nó nên nó thành nhạt nhẽo. Nàng lại
thấy đó là những giai điệu êm đềm, nhưng hơi nhàn nhạt. Cũng giống như nàng,
hạnh phúc quá tṛn trịa luôn có những điều nhạt nhẽo làm người ta chán.
Giống như những món ăn đầy đủ dinh dưỡng hàng ngày vẫn ăn đến mức ớn, đôi
khi cảm thấy sợ. Giống như những đứa con của nàng, chúng rất thích những
trái cốc, ổi, xoải, những gói bánh kẹo đủ màu loè loẹt không hợp vệ sinh
ngoài đường phố mà nàng vẫn thường cảnh giác chúng. Hạnh phúc luôn luôn đầy
đủ những sắc màu, hạnh phúc không bao giờ là h́nh ảnh đen trắng. Những h́nh
ảnh chỉ nh́n thấy được hai góc tối và sáng. Như anh với nàng bây giờ, ra
khỏi vàng ánh sáng sẽ ch́m vào vùng tối. Chỉ cần nàng đặt bàn tay nàng lên
tay anh, cả anh và nàng sẽ rơi vào vùng tối, vùng ánh sáng sẽ nhạt nḥa phía
sau lưng.
Nghe những giai điệu anh viết,
nàng rất mong chờ đến đoạn điệp khúc, để có được chút biến điệu, nhưng đến
đoạn điệp khúc tất cả mọi sự vẫn như cũ. Nàng đề nghị anh sửa lại đoạn điệp
khúc cho một bài hát bằng cách chuyển rừ cung thứ sang cung trưởng, nó sẽ
mang đến cảm giác nhẹ nhơm, tươi vui hơn. Nhưng nàng đă thật sự thất vọng
khi nghe anh nói: “Nếu muốn có sự thay đổi, anh sẽ nâng giai điệu lên một
cung “. Nàng thở dài. Anh luôn là thế, vốn chỉ thích biến những sự việc từ
đơn giản thành phức tạp. Đối với nàng, sẽ đơn giản đi rât nhiều nếu anh
chuyển hoàn toàn cung bậc của đoạn điệp khúc. Ở đó con người sẽ được thoát
ra khỏi sự nặng nề. Nàng luôn cảm thấy thoát ra khỏi hiện tại để đi t́m một
hanh phúc nhỏ nhoi nào đó, khi nghe một bài hát chuyển sang cung trưởng ở
đoạn điệp khúc. Có phải khi nàng ao ước anh ôm vai nàng để chia sẻ một bế
tắc trong cuộc sống, th́ anh chỉ nh́n nàng. Khi nàng muốn thoát ra, muốn
thay dổi với sự khác biệt hoàn toàn, th́ anh chỉ muốn thay đổi với sự tăng
hay giảm?
Cho dù anh nghĩ thế nào, anh nói
thế nào, nàng vẫn thích nghe và chờ đợi anh thay đổi đoạn điệp khúc bằng
cách chuyển sang cung trưởng, nàng chờ đợi điều đó biết bao. Nhưng những
điều nàng chờ đợi đă được anh kết thúc bằng câu hát: “Và tôi muốn hôn đôi
môi thơm cuộc đời “. Tất cả đă rơ. Bi kịch rồi sẽ có một lối thoát, không
cần phải chuyển sang một cung bậc nào hết. Đối vối anh, hạnh phúc là được
sống, đang sống là lặp lại cái đă có, ṿng lẩn quẩn đó là hạnh phúc. Anh
nghĩ đơn giản hơn nàng nhiều lắm. Những giá trị của âm nhạc đều nói lên ư
nghĩa của đời sống. Anh và nàng cảm nhận âm nhạc ở hai phía đời sống khác
nhau. Có phải chăng v́ thế mà cả anh và nàng sẽ không bao giờ gặp nhau, cho
dù hai người vẫn tiồn tại trong suốt qaũng đời phía trước. Một quăng đời
sống có lẽ sẽ rất dài nhưng người ta chỉ tồn tại với nhau trong ư nghĩ, một
sự cảm thông và chia sẻ cũng chỉ trong ư nghĩ. Như không hề và luôn luôn
không bao giờ nàng dám đặt bàn tay nàng lên bàn tay anh.
Cuộc sống ví như khi đi một đôi
giày, đẹp hay xấu để cho người ta nh́n vào, b́nh phẩm, khen chê, c̣n rộng
hay chật chỉ có ḿnh biết. Nàng chợt thở dài khi nghĩ đến điều đó. Nàng yêu
cầu anh hát lại một lần nữa bài hát bài hát về bi kịch cuộc đời anh, nàng
nghĩ đến cuộc sống hiện tại của cả hai người. Những giai điệu đó măi măi là
của anh, rộng hay chật chỉ ḿnh anh biết, nàng không được phép can dự, không
có quyền can dự...
Cơn mưa dông chấm dứt . Có người
đă ghi sổ giờ giấc anh và nàng bước vào trú mưa, giờ giấc đó đă biến thành
tờ hóa đơn tính tiền. Anh nói đùa một câu khi nh́n thấy trên tờ hoá đơn có
ghi ḍng chữ khuyến măi, người ta khuyến măi trong siêu thị, trong nhà hàng,
đâu đâu cũng có thể gặp từ khuyến măi... Anh nheo mắt với nàng: “Chỉ riêng
việc anh và em quen nhau là không hề có khuyến măi, một trường hợp ngoại lệ
của cơ chế thị trường”.
Những con đường nước vừa kịp rút
đi hết. Thành phố sạch hơn sau cơn mưa. Bầu trời trong trẻo trở lại. Mây
xanh đă pha một chút màu nắng để thấy trời cao hơn. Anh đưa nàng đi ăn trưa,
anh chở nàng ḷng ṿng qua những con phố mới mở. Anh nói, ḍng kênh Nhiêu
Lộc nước đă được chảy thông, nhưng khi nh́n ḍng nước vẫn c̣n màu đen và
không hề thấy có một sự đối lưu nào, nàng chợt thở dài. Nàng muốn giải thích
với anh rằng ḍng kênh Nhiêu Lộc có độ dốc thấp, hoạt động theo chế độ bán
nhật triều. Một ngày hai lần triều lên, hai lần triều xuống, nước chưa kịp
thoát hết ra cửa sông đă bị dội ngược trở lại, ḍng nước luôn bị lưu cữu,
đây là khu vực nước chết. Nhưng nàng im lặng. Tại sao nàng không có ư nghĩ
như anh? Cứ cho là nước đă được chảy, cứ cho là cuộc sống sẽ tót đẹp như
trong câu hát cuối cùng của anh,“và tôi muốn hôn đôi môi thơm cuộc đời“.
Nàng nhớ, anh đă tặng cho nàng một tập nhạc trong ngày sinh nhật của anh,
tấ6 cả những bài anh hát sáng nay đều nằm trong tập nhạc đó. Chỉ là một tập
nhạc với một câu đề tặng, rồi người ta sẽ quên như đă từng quên rất nhiều
điều xảy ra trong quá khứ. Nàng lắc đầu, bi kịch của anh sẽ không bao giờ là
của nàng, không bao giờ nàng dám đặt bàn tay nàng lên tay anh.... Và cuối
cùng họ đă chia tay như thế. |